T24 Haber Merkezi
Kahramanmaraş’ta 6 Şubat sarsıntılarında yıkılan ve 146 bireye mezar olan Hamidiye Sitesi’ne ait ikinci uzman raporu, Samsun Ondokuz Mayıs Üniversitesi’nden 7 akademisyen tarafından hazırlandı. ANKA Haber Ajansı’nın ulaştığı eksper raporunda, binanın yer etüt raporunun olmadığına, temel kesit ve donatı alanlarının yetersizliğine, statik projeye uygun yapılmadığına, imal kademesinde kâfi dayanıma sahip gereç kullanılmadığına dikkat çekildi. Raporda, yapı sahibi, müteahhitlerin, statik proje müellifi, fenni mesul ve belediye vazifelilerinin asli kusurlu olduğu tespit edildi.
Kahramanmaraş’ın Onikişubat İlçesi Şehit Abdullah Çavuş Mahallesi’ndeki 4 bloklu Hamidiye Sitesi’nin, 6 Şubat’ta meydana gelen sarsıntıda yıkılması sonucu 1A ve 1C bloklarında toplam 146 kişi hayatını yitirdi.
Blokların yıkılmasıyla ilgili başlatılan soruşturmada Konya Teknik Üniversitesi’nden alınan birinci uzman raporunda, “ruhsatı 1998’de alınan yapının, gerek 1975 gerekse 1998 sarsıntı yönetmelikleri ve normlarına uygun olmadığı, binanın taban etüdünün yapılmadığı, kiriş ve donatı alanlarının yetersizliği, kolonların en az donatı oranını karşılamadığı, oturma tahlilinin yapılmadığı, statik proje içeriğinin yetersizliği, imal evresinde kalitesiz materyal kullanıldığı ve perde duvarın bulunmadığı” tespiti yer almıştı. Raporda imal sorumlusu müteahhidin (kooperatif yönetimi), statik proje müellifinin, statik fenni mesulun ve belediye yapı denetim ünitesinin asli kusurlu olduğuna dikkat çekilmişti.
“Bina yönetmeliğe uygun olmayan konulardan yıkılmıştır”
Kahramanmaraş 5. Ağır Ceza Mahkemesi’nde görülen Hamidiye Sitesi’nin duruşmalarında sanıklar ve sanık avukatları uzman raporuna itiraz etti. Mahkeme heyeti de Samsun Ondokuz Mayıs Üniversitesi’nden yeni eksper raporu yazılmasını talep etti.
Savcılığın, “Binadaki yıkımın nedeni nedir” diye sorusuna eksper heyeti, “Binalar ek 1’de yer alan sayısal çözümlemelerden ve tespitlerden hareketle belirlenen yetersizlikler ve yönetmeliğe uygun olmayan konulardan, donatı akma dayanımı yetersizliğinden, uygulamada yetersiz/uygunsuz donatı kullanımı ve donatı ayrıntılandırma yanlışlarından, uygun olmayan yönetmeliğe nazaran tasarlanmış yapının bariz statik proje kusurlarının olmasından, kelam konusu proje kusurlarının sorgulanmadan uygulanmasından ötürü yıkılmıştır” cevabını verdi.
“Statik projeye uygun yapılmamıştır”
Savcılığın, “Binanın imalinde düzenlenen projeler yasaya, yönetmeliklere ve ilgili mevzuata uygun mu”, “Mimari ve statik projelerde mevzuata muhalif bir durum bulunuyor mu” ve “İddiaya mevzu binanın hazırlanan statik ve mimari projelere uygun yapıldı mı” sorularına heyet, şöyle yanıtladı:
“Proje kapsamında ilgili sarsıntı yönetmeliğinde belirtilen asılların dikkate alınmamış olması nedeniyle kâfi dayanıma sahip yapı elemanları kullanılmadığı ve donatı detaylandırmalarında eksiklikler olduğu bu nedenle yapının yıkılmasında statik proje yanlışlarının da tesirli olduğu tespit edilmiştir. Mimari projenin mevzuata tersliği ile ilgili rastgele bir kıymetlendirme yapılamamıştır. Statik projede ise ilgili sarsıntı yönetmeliğine terslikler tespit edilmiştir. Donatı detaylandırmaları, uygun donatı kullanılmaması ve donatı akma dayanımı açısından statik projeye uygun yapılmadığı tespit edilmiştir.”
“Binanın yer etüt raporu yok”
Savcılık, “Binanın üretimi sırasında yıkıma sebep olabilecek kusura destek aksiyon bulunuyor mu” diye sordu. Heyet, “Binanın imali sırasında belge kapsamındaki bilgilerden, uygulaması mümkün olmayan donatı ayrıntılandırması, zelzele sırasında kritik değere sahip kolon etriyeleri ile ilgili hiçbir ayrıntının verilmemesine karşın uygulama yapılması ve donatı dayanımı eksikliklerinden ötürü, yıkıma sebep olabilecek kusura destek hareketler olduğu değerlendirilmiştir” tespitine yer verdi.
Bina inşaat tarihinde taban etüt raporunun bulunması mecburî olsun veyahut olmasın yerin yıkıma bir tesiri var mı” sorusuna da heyet, “Dosya kapsamında yapılan incelemeler sonucunda, yer etüt raporunun olmadığı anlaşılmaktadır. Tahliller sonucunda taban emniyet gerilmelerinin yetersiz olduğu tespit edilmiştir. Temel kesit ve donatı alanlarında yetersizlikler tespit edilmiştir. Heyetimizin görüşüne nazaran yıkıma yer tesiri değil proje ve uygulamalarda yapılan yanlışlar neden olmuştur” diye cevap verdi.
“Belediye vazifelileri de dahil tüm sorumlular asli kusurludur”
Raporda, yapı sahibi, müteahhitlerin, statik proje müellifi, fenni mesul ve belediye vazifelilerinin asli kusurlu olduğu tespit edilerek, şunlar kaydedildi:
“Binanın yıkımında; yapı sahibi ve müteahhit olan sanık Ahmet Kara’nın asli kusurlu olduğu belirlenmiştir. Hamidiye Konut Yapı Kooperatifi Başkan ve yönetim kurulu üyeleri; Ali Kara, Cahit Küçükönder, Cengiz Yürürdurmaz, Oğuz Yenipınar, Selahittin Solacak, Telat Özdemir’in müteahhit olarak değerlendirilip, müteahhitlik misyonunu somut bir formda yürütüp yürütmedikleri evrak kapsamındaki bilgi ve evraklardan net olarak belirlenememiştir. Bu hususta takdir Büyük Mahkeme’nindir. Yapı sahibi/müteahhidi/müteahhitleri yanlışsız projeyi ve hakikat uygulamaları yaptırmakla, kâfi dayanıma sahip materyal kullanımını sağlamakla mükellef olup, sanıklar vazifelerini yerine getirmemiştir.
Taşıyıcı sitemin hesap, kesit tasarım ve malzeme seçimi statik proje müellifinin misyonudur. Statik proje müellifi olarak evrak kapsamında yer alan statik projenin ilgili yönetmeliklere uygun olarak hazırlanmamış olması nedeniyle, fenni mesul olarak üretim basamağında donatı dayanım ve donatı ayrıntılarındaki eksiklik/yetersizlikler nedeniyle hem statik proje müellifinin (vefat), hem de fenni mesulün(vefat) kusurunun bulunduğu kanaatine varılmıştır.
Dosya kapsamında yer alan statik projenin ilgili yönetmeliklere uygun olarak hazırlanmamış olması nedeniyle projenin denetim ve kontrol süreçlerinden sorumlu olan belediyenin ilgili ünitesinin (yapı ruhsatlarında proje denetimlerinden sorumlu kişiler) asli kusurlu olduğu, belediyenin ilgili ünitelerindeki yapı kontrolünde sorumlu bireylerin ve belediyenin yapı denetim ünitesi asli kusurlu olduğu tespit edilmiştir.”
İnci Taneleri’nin hocası Yılmaz Erdoğan, yeni dönemde da bayanları eğitmeye kararlı mı? |
Günün öne çıkan haberleri |